Co nowego w normie EN ISO 20345: 2022?

Aktualna norma dla obuwia bezpiecznego EN ISO 20345: 2012 zostanie zaktualizowana i będzie nosić numer EN ISO 20345: 2022. Co nowego zawiera norma, a co się zmieni? Oto przegląd najważniejszych zmian punkt po punkcie.

1. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa antypoślizgowego

   SRA, SRB i SRC zostają usunięte. Testy poślizgowe podobne do SRA zostaną zamiast tego włączone do podstawowego wymogu certyfikacji i dlatego nie mają specjalnego oznaczenia.
   Oprócz podstawowej certyfikacji można wykonać kolejny test poślizgu, który zostanie następnie oznaczony jako SR (odporność na poślizg).
   W przypadku obuwia np. z kolcami, które w praktyce może być trudne lub niemożliwe do przetestowania zgodnie ze normą, można oznaczyć obuwie symbolem: Ø.
   Metody testowe są nieznacznie skorygowane, aby lepiej naśladować warunki rzeczywiste, na przykład wszystkie testy poślizgu są wykonywane na płytkach.

   

2. Wymagania dotyczące odporności na perforację

   Obuwie wyposażone we wkładkę antyprzebiciową miało wcześniej oznaczenie P.
   Oznaczenie to nie informuje jednak, z jakiego materiału wykonana jest wkładka antyprzebiciowa. Nowa norma wyjaśnia w pewnym stopniu, z jakiego materiału wykonano wkładkę i jaki rozmiar gwoździa użyto w testach. Mniejsza średnica oznacza większy nacisk, a tym samym wyższe wymagania dotyczące ochrony.

   P: Wkładka antyprzebiciowa wykonana ze stali; średnica gwoździa testowego równa 4,5 mm.
   PL: Niemetalowa wkładka antyprzebiciowa; średnica gwoździa testowego równa 4,5 mm.
   PS: Niemetalowa wkładka antyprzebicoiwa; średnica gwoździa testowego równa 3 mm.

   

3. Poziomy ochrony

   Liczba poziomów ochrony wzrosła: zamiast poziomów SB–S5 mamy SB–S7 wraz z powiązanymi podpoziomami.
   Poprzednie poziomy ochrony były podzielone w następujący sposób:
   SB, S1, S2, S3, S4 i S5, gdzie SB był jedynym poziomem ochrony dopuszczającym otwartą piętę.
   S1 czasami występował z wkładką antyprzebiciową jako dodatek i wówczas określany był jako S1P.
   S4 i S5 obejmowały tak zwane produkty klasy II (wysokie buty gumowe).

   Nowy podział podstawowy to:
   SB, S1, S2, S3, S4, S5, S6 i S7.
   Poziom ochrony S1 będzie nadal pojawiał się z przyrostkiem P, tj. S1P. Jednak w związku z tym, że testy wkładek antyprzebiciowych zostały rozszerzone na P, PL i PS, poziom ochrony S1 będzie można zatem określić za pomocą tych dodatków, czyli S1P, S1PL i S1PS.

   Inne poziomy ochrony, które już zawierają wymagania dotyczące właściwości antyprzebiciowych, nie są określone jak poprzednio, ponieważ już sam poziom ochrony określa, że produkt spełnia te wymagania. Warto jednak wiedzieć, jaki rodzaj wkładki antyprzebiciowej jest zastosowany w produkcie. Na przykład klasa ochrony S3 (obejmująca wymóg stosowania wkładek antyprzebiciowych) jest zatem podzielona na następujące trzy poziomy — S3, S3L i S3S.
   Poziom S3 podlega testowaniu przy użyciu stalowego gwoździa, S3L z „niemetalową” wkładką antyprzebiciową — przy użyciu dużego gwoździa (L = duży), a poziom S3S z „niemetalową” wkładką antyprzebiciową — przy użyciu małego gwoździa (S = mały). W ten sam sposób podzielone są poziomy ochrony S5 i S7, ponieważ te poziomy ochrony również objęte są wymaganiami dotyczącymi wkładek antyprzebiciowych.

   

4. Wymagania specjalne

   Dodatkowe wymagania zwiększyły się z 12 do 18. Niektóre zostały usunięte i zamiast tego stały się częścią podstawowej certyfikacji, natomiast inne zostały dodane. Nowa lista 18 potencjalnych dodatkowych wymagań wygląda następująco:

   

   Kody i wymagania:

   PL - Odporność na perforację (wkładka niemetalowa)
   PL - Odporność na perforację (wkładka niemetalowa)
   C - Obuwie częściowo przewodzące
   A - Obuwie antystatyczne
   HI - Izolacja cieplna materiału podeszwy
   HI - Izolacja przed zimnem materiału podeszwy
   E - Pochłanianie energii w obszarze pięty
   WR - Wodoodporność
   M - Ochrona śródstopia
   AN - Ochrona kostki
   CR - Odporność na przecięcie
   SC - Ścieranie się wzmocnienia noska
   SR - Odporność na poślizg (posadzka z płytek ceramicznych z gliceryną)
   WPA - Przepuszczanie i absorpcja wody
   HRO - Odporność na ciepło kontaktowe
   FO - Odporność na olej napędowy
   LG - Przyczepność do drabiny

5. Przyczepność do drabiny

   Dawniej „przyczepność pięty na drabinie” uwzględniano w normie w odniesieniu do obuwia przeznaczonego dla strażaków. Ta część została powielona w sekcji samodzielnych testów dodatkowych dla wszystkich rodzajów obuwia bezpiecznego. Dzięki temu w nowej normie możliwe jest przetestowanie każdego rodzaju obuwia bezpiecznego pod kątem przyczepności do szczebli drabiny. Należy pamiętać, że jest to jeden z kilku dodatkowych testów, które nie są obowiązkowe.

   

6. Oznaczenie FO nie jest już obowiązkowe

   Odnosi się ono do odporności podeszwy buta na węglowodory (oleje, benzynę itp.). Wcześniej był to obowiązkowy element dla poziomu ochrony S1–S5, tj. jeśli użytkownik nie nosi obuwia z otwartą piętą. FO będzie odtąd dodatkowym testem, który można wykonać w stosownych przypadkach dla obuwia przeznaczonego do środowisk, w których obecne są węglowodory.

   

7. Wodoodporność

   Dodano dwa nowe poziomy ochrony: S6 i S7. Wspólną cechą poziomów ochrony S6 i S7 są wymagania dotyczące wodoodporności (wodoodporny, oznaczenie WR). Inaczej mówiąc, S6 oznacza taką samą ochronę jak wymagana dla poziomu S2, ale z dodatkowymi wymaganiami dotyczącymi wodoszczelności (WR), natomiast poziom S7 odpowiada właściwościom S3, lecz z dodatkowymi wymaganiami dotyczącymi wodoszczelności (WR).

   Certyfikowane obuwie z oznaczeniem S2 lub S3 ma według „starej” normy hydrofobową cholewkę (WRU — hydrofobowa cholewka). Jednak tylko sam materiał jest testowany pod względem spełniania wymogów dla oznaczenia WRU. Gdy taki materiał stanowi część obuwia, but jako całość może stracić zdolność hydrofobową, ponieważ woda wnika w szwy.

   W nowej normie oznaczenie WRU zostaje usunięte, a zamiast niego pojawia się oznaczenie WPA (przepuszczanie i absorpcja wody) i wspomniane wcześniej oznaczenie WR.

8. Harmonogram

   Obuwie bezpieczne wprowadzone do obrotu po dniu 30 marca 2023 r. musi być certyfikowane zgodnie z normą EN ISO 20345: 2022. Jednak obuwie bezpieczne, które jest już dostępne na rynku i którego certyfikat jest nadal ważny, nie musi być certyfikowane zgodnie z nową normą do daty upływu terminu ważności certyfikatu, nawet jeśli przypada ona w okresie po 30 marca 2023 r. Badanie typu UE (certyfikat) zachowuje ważność przez 5 lat. W związku z tym jeszcze przez jakiś czas na rynku obecne będą produkty certyfikowane zarówno według nowych, jak i starych norm.